Zaterdag 15 september
Meepraten?
Log in of maak een account om gesprekken te starten, te reageren en te volgen.
Lag al een tijdje te prakkezeren of ik iets wist voor het openen van vandaags draadje.
Waar een wc bezoekje al niet goed voor kan zijn. De scheurkalender bood uitkomst.
Het is gemakkelijker tot Mars door te dringen
dan tot je zelf.
Carl Jung
Dat jullie het ff weten. En zoals zo vaak spreekt de tekst me zo aan.
Patronen laten zich zo moeilijk veranderen, pffff. Een vriendin zei afgelopen week dat ze daarom waarschijnlijk ook patronen heten, ze herhalen zichzelf voortdurend. Ja, zit wat in natuurlijk:huh:
Gister bij de AA kreeg ik te horen dat ik geduld moest hebben. En dat het beter zou worden.
Dat hoor ik mn hele leven al, geduld. Soms wil ik dat niet horen maar het is wel waar natuurlijk. Ik wil veel te snel. Ok, ik drink nu een jaar niet; waarom voel ik me nog zo vaak zo onzeker, verdrietig, teleurgesteld, jaloers, te kort gedaan....
Zucht.
Vriendinnen zeggen het ook, 'BB, je bent op de goede weg, heb vertrouwen'. Soms voelt dat even niet zo maar dan probeer ik me maar op te trekken aan het vertrouwen wat anderen in mij hebben. En dat mag ik doen, het vertrouwen even 'lenen'.
Ach ja, nachtdemonen...hihi, ook een soort Gremlins:devil:
Wat ik wel weet, voel en ervaar is dat niets, maar dan ook niets het waard is om te gaan drinken.
Good morning Karinneke en Bambam!
Karinekke, dag 1 voor jou begrijp ik? Doen! Je laat je toch zeker niet door een ander ten gronde richten!!! en BAMBAM, je doet het zoooooooo goed!
Allemaal een fijne zaterdag, veel vreugde, plezier etc. en als het er niet is maak er wat van!!!!!
VANDAAG DRINK IK NIET!!
buenos dias
ik wakker gemaakt om iets voor 6 door ying die zijn neus in mijn neus stak grgrgr kriebel kriebel
charlie bedankt dat je mij naar boven het gedragen het voelde lekker aan ook dat je mij instopte
raar dat een mens op mijn leeftijd haar ma nog zo kan missen .
ik werk bij een gezin en daar zegt het kleinzoontje van 3 jaar altijd mama papa van blacky omdat ik een hangertje draag met de fotos van mijn ouder , zijn oma zegt altijd mama papa blacky zijn sterrekes aan de hemel en die pinken s'nachts voor blacky ik vindt dat altijd zo lief dat ik savonds voor het slapen ga altijd naar de hemel kijk , nu ja ik zie niet altijd sterrekes hoor
hierbij een :present:voor mijn ma
bb ik ervaar het afgelopen jaar als mijn eerste lessen , terug worden wie ik was 20 jaar geleden ppff is een ganse kluif
geduld is een mooie zaak ook wat adb zijn betreft
karinneke knietjes afkuisen niet blijven liggen en weer meedoen
zo ik ga mij nog een koffieke pakken
misschie tot straks
Karinneke, zo ben ik ook begonnen he, Dag 1. En na elke 24 uur kon ik er een dagje bijtellen. Het leven is niet altijd simpel, althans zo ervaar ik het toch vaak. Maar ik kan je zeggen dat ik, nog steeds, elke dag blij ben dat ik niet meer drink.
An, dank je. Jij bent ook weer goed op weg. Klasse!
Bij mijn groep zeggen ze ook altijd;'hou het simpel'. Vergeet ik vaak.
Vandaag is een nieuwe dag dus probeer ik dat opnieuw.
Vandaag drink ik niet en hou ik het simpel.
Goedenmorgen!
BB, de KISS-methode: Keep It Simpel, Stupid. Werd er bij mij in de jaren zeventig al ingeramd tijdens mijn eerste IT-opleidingen. Werkt ook heel vaak prima IRL, dat klopt! Het leven is vaak niet simpel, maar waar staat dat mijn reactie altijd evenredig complex moet zijn?
Karinneke, teleurstellingen horen er nou eenmaal bij, en worden niet minder teleurstellend met een alcohol-houdend sausje er over heen. Maar goed, dat weet je allemaal wel. Kom op meiske, niet alles laten bepalen door de rest van de wereld hoor, herpak jezelf en doe je eigen ding. Succes gewenst voor vandaag!
An, IK DOE MET JE MEE!
Blacky, ik hoor altijd over ying, maar is yang zo'n stille dan?
@ iedereen: geniet van het (laatste?) mooie weekendweer, trek er op uit, doe nog een buitenklusje, neem AKTIE!
goeden morgen water ,
mooi kiss
yang is inderdaad rustiger allez hij maakt mij niet wakker
heb hem al wel dezemorgen van achter de tv mogen plukken , ach het zijn nog kittens en dus bomvol kattenkwaad .
heb al vele huishoudelijke taakjes gedaan zodanig dat ik met een gerust geweten vertrek
at een verschil met vroeger dan lag ik nu nog in bed mijn roes uit te slapen
zo en nu ga ik douchen en mij iets mooi's aantrekken of beter gezegt iets anders als mijnen eeuwige jeans
tot straks
Goede morgen,
BB, geduld is een schone zaak, wordt er altijd gezegd en dat is ook zo. Ook ik nu na bijna 14 maanden droog, krijg dit in mijn AAgroep te horen. Het eerste jaar droog, is om het lichaam te herstellen. En het tweede jaar droog is om geestelijk te gaan herstellen. Dus meid, we hebben nog wat voor de boeg. Maar ook dit is het niet waard om te gaan drinken. Echt ik heb me nog nooit zo goed gevoeld als de laatste paar maanden. (Tenminste dat kan ik me niet herinneren).
Allen anderen, die nog twijfelen of nog niet weten wel of niet stoppen. Het is echt de moeite waard.
En óók vandaag drink ik niet.
Heb allemaal een fijne droge dag.
groet Ferry.
Die hou ik er in Water! Thanxs.
Ik wilde nog ff iets zeggen over mn posting van vanochtend. Soms twijfel ik of ik moet schrijven dat ik me vaak nog zo k*t kan voelen. Dan vraag ik me af of het niet ontmoedigend werkt voor mensen die net beginnen met de eerste laten staan. Maar het is ook mijn forum en mijn steun dus schrijf ik toch.
Maar er zit ook een andere kant aan. Door te laten zien dat ik alles doorsta zonder drank laat ik ook zien dat het kan. Hoe zwaar ik het soms ook vind;IK DRINK NIET!
Mijn rotgevoelens nemen niet af als ik zou gaan drinken. Integendeel, ze worden er alleen maar heftiger van. En ik ben niet verantwoordelijk voor een ander. Als iemand wil gaan drinken, tja, dan gaat tie drinken.
Oke, rennen nu, ik ga. Dat hoofd van mij, pfffff. Hihi, al die gedachten en bedenksels....
ZwaaiBaai
KISS:sun:
Ferry, ik vind je geweldig. Dank je wel.
goeiesmorgens deze morgen, ik ben walgelijk vroeg op deze zaterdag, tja je moet er wat voor over hebben, kapper zometeen... , kijken wat we er nu weer van gaan maken, vorige keer was het een soort hanekam, dit keer ga ik voor iets rustigers. Dan nog een kadootje kopen voor een jongetje dat 10 wordt.. lastig! en dan vanmiddag een verjaardag en ik denk dat ik gewoon vroeg ga, uurtje of 3, uurtje of 5 weer weg. Dan wordt er ook nog weinig gedronken.
tot later weer.. wel lekker rustig zo op de zaterdagochtend, normaal slaap ik dat weg! en dan ook nog zonnig weer!
Karinneke, hup meid. Je schrijft dat je je de laatste tijd teleurgesteld voelt in veel andere mensen. Dat is een rotgevoel. Maar geen reden om weer die fles te grijpen. Je helpt jezelf daar niet mee van je teleurstelling af, is het wel?
Quera, als je nog mee leest vandaag, ik heb eergisteren ook al een vrij pissig mailtje aan tactus geschreven over de manier waarop Wieswies mee las op het forum.
Kijk, ik kan heel goed begrijpen dat wanna-be-forummers eerst eens mee willen lezen zonder wat te schrijven. Des te beter eigenlijk, anders waren er nog meer mensen die een paar dagen wat schrijven en dan ineens weer weg zijn. Maar dat zijn mensen met net zo'n probleem als wij. Dat vind ik niet hinderlijk.
In het geval van Wies voelde ik me net een laboratoriumratje, en dat heb ik zo ook aan Tactus geschreven.
Dit was het antwoord:
"Dank voor je reactie. Ik begrijp dat je je ergert aan de manier waarop het onderzoek van student Wies op het Forum is gekomen. Dat is vervelend. Het is nooit de bedoeling geweest dat forumleden dit onderzoek als 'test-ratjes' zouden ondergaan.
Student Wies stelt zich voor onder 'Thema's rondom alcohol'. Wij ondersteunen dit onderzoek omdat het kan bijdragen aan de verbetering van het hulpaanbod. In het kader van het onderzoek kan het nodig zijn om in te loggen. Daarnaast is Wies vrij om in te loggen en om wel of niet te antwoorden. Het is, zoals je zelf ook zegt, een openbaar forum."
Okee, dit snap ik ook wel, wie weet kan het helpen om de therapie nog te verbeteren - al denk ik meer dat het Wies haar onderzoek verbetert en verder niets - maar het ging mij er om, Wies had zich best op het forum bekend mogen maken en vertellen waarom ze mee las. Het hoeft dus niet, maar het zou wel zo beleefd zijn geweest.
Overigens heb ik mijn eigen kleine voldoeninkje: op het moment dat ik haar op de vrouw af, vroeg of zij die Wies van het onderzoek was, was ze in no-time uitgelogd en ik heb haar niet meer gezien.
Blacky, plezier in Heist, heb je nu al besloten wat je aantrekt? Niet hijsen in Heist, tenzij het watertjes zijn.
Een van mijn katten steekt altijd een (voorzichtig) nageltje in mijn lip als hij vindt dat ik maar eens uit bed moet. Bij voorkeur om drie uur 's morgens. Of hij gaat keihard snorrend in mijn oor wroeten met zijn neus.
BamBam, ik ken mensen die van hun leven nog nooit iets met alcohol hebben gehad en die evenzo als wij, vaak kampen met rotgevoelens, van schaal 1 tot 10. Je gaat toch niet vertellen dat je je beter voelde toen je nog wel dronk?
Moet meteen denken aan wat de psychiater uit "I never promised you a rosegarden" tegen Deborah zegt, wanneer ze klaagt dat het leven helemaal niet zoveel leuker is nu ze haar geestesziekte voor een groot deel heeft begrepen en achter zich gelaten. "Wie heeft jou verteld dat het leuk zou zijn? Het verschil is dat je nu vrij bent om je eigen keuzes te maken."
Corinne, je komt vanavond vast nog wel even langs om te vertellen hoe de (crematie)dag is geweest.
Aan allen een goede dag toegewenst.
Morgen,
Het is zo simpel, ik word wakker, log in, en Bammetje heeft het draadje geopend.
Reageren dan toch? Nee, zo simpel was het deze morgen niet.
Bammetje je bracht me van het pad. Waarom?
Er was in het geheel geen icoontje, geen leerstoel alleen moeilijke tekst met ook
nog weer ergens een raar teken. Ik dacht, ik ben of niet wakker, of wat en hoe
doet Bammetje dat nou weer?
Afijn ik heb het simpel gehouden, terug naar bed.
Nu, later, ik lees weer, ikoontje terug en geen rare teken meer in de tekst?
Heb ik gedroomd?
Bammetje, geduld en dat hebben er velen hier niet. En toch, de tijd vliegt aan mij voorbij.
Als iemand tegen mij zegt je staat al bijna 9 maanden droog klinkt dit ongeloofwaardig in
mijn oren. Je bent al ver gekomen, je leert blijkbaar veel bij de AA, ik heb er de volste
vertrouwen in dat jouw "geduld" eens wordt beloond.
Karinneke, uur voor uur, dag voor dag. Voor je het weet worden het weken en maanden.
Alleen die eerste dagen, goede planning van bezigheden maken, doorzetten ik wens je
veel succes!
Voor de anderen, vandaag goed op weg maak er een fijn weekend van.
Laat die eerste gewoon staan, simpel toch?
Waarschijnlijk had ze dan ook meer, en positievere, en zinvollere reakties gehad.
C'est le ton qui fait la musique... of zoiets, mijn frans is nogal roestig.
Stien ik weet niet of je nog droomde, toen ik vanmorgen keek zag het er allemaal vrij normaal uit. Voorzover hier iets ooit normaal is
Ik moest wel lachen om wat jij gisteren schreef (jemig ja, de laatste zes bladzijden nog doorgenomen, je bent zo een half uur verder) "wat zijn jullie allemaal schrijfs!" Ik zag ineens allemaal broedse hennen voor me die in plaats van eieren, schrijfsels produceren.
En als sommige van die schrijfsels nou uitgebroed worden, kunnen daar nog mooie kuikentjes van komen.
Karinneke, je zit te blozen, dom? Is gebeurd kan je niet meer terug draaien maar je hebt er wel een pracht van een afsluiting van gemaakt. Met champagne, ik durf te wedden dat er niet veel zijn met zo'n afsluiting en zonder kater! Ik neem aan zonder kater om dat je hier zo vroeg schrijft.
Neem je beslissing, champagne als afsluiting, vandaag dag 1 van het ADB zijn?
Benthe, je gaat me toch niet vertellen dat ik nu gedroomd heb over Bammetje
Moet toch niet gekker worden!
Wie eet er nou snert 's avonds laat op een feestje, zwaar op de maag
Maar er waren wel veel mensen op bezoek.
Corinne, sterkte vandaag.
Water: "Wie de toon zet, maakt de muziek"?
Mooi gezegd, dat is ook een mooie wijsheid voor mijn eigen leven.
Karinneke, ik snap dat wel hoor, je hebt het in huis, je voelt je boos en je denkt, krijg allemaal wat, ik drink het gewoon op. Wie kan het nou schelen dat ik drink? Hij geeft toch niet om me! (Snik.)
Ik hoop dat jij om jou geeft.
Gisteravond schoot me iets te binnen, een van de gekste verhalen uit mijn dranktijd, waar ik gelukkig niet een ander mee heb geschaad.
Ik had vorig jaar oorontsteking en moest daartoe druppeltjes in het oor gieten. Stomlazerus tolde ik mijn nest in, maar dacht nog net aan die druppels. Tastte naast het bed, daar moest dat flesje toch staan? Jawel! Goot er maar meteen een flinke scheut van in het oor. Het prikte wel veel erger dan anders.
Hoe ik de volgende morgen al die rode nagellak uit mijn oor heb gepeuterd, katerig en met een kop als lood, terwijl ik binnen het uur een werkafspraak had, is weer een verhaal apart.
Goeiemorgen lieve mensen,
Wat fijn om zoveel meelevende reacties te krijgen. Ik voel me gesterkt door jullie.
Gisteren in bed gejankt maar toen kwam opeens een inzicht.
Ik ben al die jaren bezig geweest om hem van mij en de kinderen te laten houden. Ik heb me in allerlei bochten gewrongen, me aangepast aan hem, mezelf voor een groot deel verloren en alleen maar om die schreeuw binnenin me: Hou van mij, hou van mijn kinderen!! Terwijl ik diep van binnen wel wist dat hij nooit genoeg van ons zou houden. Dat zag ik toen niet, maar dat inzicht kwam dus gisteren in bed opeens.
Klinkt dramatisch he.
Ik ben blij dat ik me niet suf gedronken had want dan had ik dit nooit ontdekt. Het huilen voelde nu ook als echt verdriet en niet meer als een overdreven emotionele reactie zoals ik die had als ik had gezopen.
Thnx to you guys kon ik van de drank blijven!
Vandaag ga ik op stap met dochter (niet naar de kroeg uiteraard! ).
En ik drink niet!
Hoeveelste dag ben ik inmiddels?? Das een goed teken he, als ik daar over moet nadenken?
Fijne dag allemaal, hier schijnt de zon.
Jij gauw je bedje weer in Femmy, beterschap!
Ha ja! 'k Heb net ook even gekeken, ik was al ruim een week vergeten de stand bij te houden... voelt inderdaad goed, ben er niet meer zo mee bezig dus!
Femmy, lekker onder de wol, misschien kun je vanmiddag nog even met een kopje thee in de zitten.
Goedemorgen!
Ja Bambam, geduld is een schone zaak, maar wel een respectabele topprestatie van je dat je al een jaar niet drinkt!!! Ik vind het mooi wat Benthe aanhaalt: "wie heeft jou verteld dat het alcoholvrije leven leuk zou zijn?" Zo waren we met alcohol vaak op de top, en nu zijn we altijd "gewoon" wie we zijn. Maar dan zonder die destructieve verslaving (is dat een pleonasme? in het geval van alcohol wel dus!). En ook al voel je je vaak nog belabberd: je hebt wel even de inspiratie om dingen heel goed neer te zetten! Het voelt zoveel beter om vooral te kunnen kijken naar wat we WEL hebben, en in dat opzicht ook heb jij het afgelopen jaar alleen maar winst geboekt! Grappig trouwens: jij twijfelt erover of je mensen niet demotiveert met je klachten, ik twijfel of ik mensen niet demotiveer met m'n bevrijdende ervaringen.....ik denk dat het goed is dat ze er allemaal zijn ;-)
Karinneke: potverdriedubbeltjes! Natuurlijk is het verdrietig dat je alleen met je verrassing bleef zitten, maar of die verrassing nu wel zo verstandig was? Als ik nog champagne bij gelegenheid mocht drinken, moet jij eens opletten hoeveel gelegenheden er plots in mijn leven zijn ;-))) Okay, je laatste dronk was wel in stijl, maar je hebt jezelf er wel ergens ingeluist, vind ik. Zowel door die fles bubbles te kopen in deze periode, als door de teleurstelling weer met drank te verwerken. Laat het een waarschuwing voor je zijn. Een fles thuis hebben zal voor jou niet 1 glaasje betekenen, toch? Die vent heeft trouwens wel wat gemist!!! Voor de laatste keer zijn engeltje in bed? Beware for da Goddess??;-)
Femmy: wat sh*t zeg dat je uitgerekend nu ziek wordt, ik had je echt een heerlijk nuchter uitgerust weekend met jezelf gegund, nahja het komt zoals het komt, niets aan te doen, geef er dan maar lekker aan toe en zorg goed voor jezelf, jouw tijd komt nog wel.....heel veel beterschap!!!
Xienix: wat mooi dat je nu nuchter je inzicht hebt gekregen, al is dat wel een heel verdrietige.....wat is dat toch met ons vrouwen, dat we op mannen vallen die ergens altijd onbereikbaar zijn, we zeggen wel dat we het onvoorwaardelijke willen maar waarom kiezen we voor en blijven we jaren hangen in iets waar we zo hard voor moeten vechten, terwijl we diep in ons hart weten dat dat niet zo zou moeten zijn? En komen we dan een echte lieverd tegen, raken we daar niet koud of warm van? Of speak ik nu for myself? Anyway: een hele fijne zonnige dag samen met je dochter!
De vent moet blij zijn dat jij hem uberhaupt wil ontvangen...duh! (Zie bovenstaande tekst voor Xienix!)
Goedemorgen,
Lekker uitgeslapen en een zonnige dag. Ik krijg zin om naar buiten te gaan!
Bambam,
Schrijf alsjeblieft ook als het twijfelt. Een rooskleurig beeld scheppen daar heeft niemand wat aan. Niet drinken, als je dat jaren hebt gedaan, is bij tijd en wijle moeilijk. Ik vind het in ieder geval prettig om te lezen dat iemand die al lang droog staat, zich ook niet altijd happy voelt. Ik zou er anders een complex van krijgen! Op dit moment voel ik em best goed. Een week geleden heb ik een paar hele rotdagen gehad. Die rotdagen waren relateerd aan mijn alcoholprobleem.
Ik ben niet de enige dus. En je bent ondanks de rotdagen nog steeds blij niet te drinken! Over motivatie gesproken!
Karinneke,
ik hoop dat de champagne lekker was. Een begrijpelijke reactie, maar verder hoef ik niet te reageren, want je weet het zelf wel? Geef jezelf het mooiste kado wat er: NIET DRINKEN!
Iedere dag dat ik niet drink maakt voor mij (op dit moment) de drempel hoger om het wel te gaan doen.
Dat komt omdat ik denk niet meteen weer tot de orde van de dag te kunnen overgaan. Dat betekent dat ik al die ellende die ik heb doorstaan om van die troep te geraken opnieuw door moet maken.
Ha dan is de keuze niet zo moeilijk!
Sterkte he?
Benthe,
Geweldig verhaal, nagellak in je oren. dan ben ik echter ook weer zo dat ik heel benieuwd ben hoe je dat uit je oor hebt gekregen????
Femmy,
Beterschap. jammer van het weekend. Maar het duurt het kortste als je eraan toegeeft!
Xienix/Water,
Mijn stopdag staat in mijn geheugen gegrift. Die zal ik niet zo gauw vergeten. Het was voor mij zo'n megabeslissing! Ik weet niet precies hoeveel dagen het zijn, maar weken en dan nu maanden vergeet ik niet zomaar.
Xienix,
wat een pijnlijk eerlijk inzicht! Ja daar moet je even mee leren omgaan! Knap dat je zo eerlijk kan zijn!
Een fijne dag met je kind en zet hem op! Sterkte!
Kaia,
Corinne,
je bent al onderweg of misschien is de uitvaart al begonnen: sterkte en ik denk aan je.
An,
uiteraard doe ik weer met je mee. Gezellig!
Blacky,
Veel plezier op de trouwerij vandaag!
Stien,
PC's zijn rare dingen. Hoeft niet aan jou te liggen. Waarschijnlijk een storinkje ergens!
De snert was erg lekker, maar inderdaad niet bevorderlijk voor de nachtrust. Dit keer gelukkig weinig last van gehad!
Tapas,
ik denk dat als je het zo aanpakt als je van plan bent, dat het helemaal goed komt vandaag.
Erg lastig om een kado te kopen voor een 10-jarige.......
En ik doe nog even rustig aan. Vannacht het heel druk gehad met mijn nieuwe tijdelijke werk. Veel emails gedaan, veel gezocht en niets gevonden....He he, eerst even uitrusten!
En dat terwijl ik dacht dat ik kalm en koel hierin stond. Valt dus wel een beetje tegen...
Grenzen, grenzen, grenzen stellen.
Dat is voor veel mensen moeilijk, maar alcoholisten hebben daar meer dan gemiddeld moeite mee, als ik ons nu even allemaal op een hele grote hoop mag gooien.We laten dingen toe, die we eigenlijk niet willen. We gaan ons op lopen vreten en dan moeten we met dat vervelende gevoel ergens naar toe.
vroeger gingen we dan drinken.... let wel dit verhaal kan zo in de ikvorm opgeschreven worden, behalve dat het einde anders is. Ik ga niet drinken. Wel moet ik nog leren omgaan met die emoties. Een andere uitlaatklep.
Karin,
watch your borders!!!!!!!!!!!!!!!
Kaia, jij motiveert me in ieder geval met je optimisme. En ik leer van allerlei ervaringen van iedereen. Zoals BamBam al zei, het is een forum van ons allen.
Dat maakt het nou juist zo prettig, al die verschillende ervaringen.
En, Tolie, als je online bent vandaag: ik schrijf aan jou en aan anderen hoe ik het voel. Niet om jou in de z**k te zetten of je af te katten. Wat ik schrijf mag je ter harte nemen, of niet, maar het is op geen enkele manier mijn bedoeling om je te weren of jou te beperken in de dingen die jij wil schrijven.
Het valt mij gewoon op dat je wat nonchalant omgaat met beloftes aan jezelf. En zo komt het op mij alleen maar over, hè. Je zegt zo vaak, ik ga ervoor. Of je zegt tegen iemand die ook net (weer) stopt: dan doen we het samen.
Als je dan toch weer des avonds schrijft dat je weer gedronken hebt, vraag ik me wel eens af: wat zijn die beloftes van jou dan waard voor jezelf? Afgezien nog van wat je aan anderen schrijft, of jullie samen zullen opgaan met niet drinken. Dan heb je wel ook te maken met de gevoelens van andere mensen.
En heus, hoe stoer of optimistisch sommige berichten hier ook overkomen, we zitten hier niet omdat we allemaal zo in de holadiee zijn.
Ik hoop dat je me nu een beetje kunt begrijpen, want ruzie heb ik niet graag, en al helemaal niet iemand kwetsen.
Tapas wat heb je je nou weer voor kapsel laten aanmeten?
Aangepast op stijlfout.
Meepraten?
Log in of maak een account om gesprekken te starten, te reageren en te volgen.