Tijdelijk of zelfs helemaal stoppen met het drinken van alcohol is een goed idee. Geen alcohol drinken levert namelijk veel voordelen op. Dankzij een alcoholpauze voel je je zowel van binnen als van buiten beter. In dit artikel vertellen we je meer over zowel de mentale als de fysieke voordelen van een (lange) alcoholpauze. Ook lees je wat er precies binnen in je lijf gebeurt, nadat je bent gestopt met het drinken van alcohol. Hoe dan ook; na het lezen van dit artikel ben je nog blijer en trotser dan je al was, óf raak je extra gemotiveerd om aan je alcoholpauze te beginnen.
Steeds meer mensen stoppen
De effecten van stoppen met alcohol zijn groot. Daarom is even stoppen met het drinken van alcohol ook iets wat steeds meer mensen doen. Wanneer je nu vertelt dat je (tijdelijk) niet drinkt, is daar meer begrip voor dan 5 of 10 jaar geleden. We zijn ons steeds meer bewust van de effecten die het drinken van alcohol heeft. Wat we namelijk vaak vergeten, en soms ook niet willen horen, zien of weten, is dat alcohol ons lichamelijk en psychisch schaadt. Het zorgt bijvoorbeeld voor een slechtere nachtrust, waardoor je automatisch minder fit wakker wordt. Het doet je seksleven geen goed en je komt ervan aan als je hier gevoelig voor bent. En dat is nog maar een hele kleine greep uit de nadelige gevolgen van het drinken van alcohol.
Wist je dat…
alcohol ook in relatie staat tot 7 verschillende soorten kanker. Geen leuk nieuws om te lezen, maar helaas is het wel waar. Je wint veel met een korte of langere alcoholpauze.
Ontwenningsverschijnselen
Voordat we dieper ingaan op de effecten van stoppen met alcohol, dag voor dag en week voor week, bereiden we je eerst voor op (eventuele) ontwenningsverschijnselen.
Als je stopt met het drinken van alcohol, raakt het glutamaat-systeem tijdelijk nog verder uit balans. Het is gewend klaar te staan en hard te werken als de alcohol de hersenen bereikt. Nu komt er niets. Toch gaat je glutamaat-systeem aan de slag. Omdat er geen alcohol wordt gedronken, en je interne systemen wel overuren draaien, kun je in meer of mindere mate last krijgen van ontwenningsverschijnselen.
Denk daarbij aan:
- rillen
- zweten
- trillen
- misselijkheid
- hoofdpijn
- diarree
- overgeven
- angst
- somberheid
- een kort(er) lontje
Ontwenningsverschijnselen duren meestal 2 of 3 dagen. Tip: zorg extra goed voor jezelf. Rust veel, eet gezond, drink voldoende vocht, slaap voldoende, en onderga het. Probeer afleiding te vinden. Praat met iemand of schrijf het van je af. Trek je op aan de gedachte dat je steeds minder last hebt van deze klachten en dat ze na een paar dagen weg zijn.
Let op: Als je iedere dag meer dan 5 glazen alcohol drinkt, ga dan naar je huisarts voordat je stopt met drinken en vraag advies. Je huisarts kan een afbouwschema voorstellen of medicijnen voorschrijven, zodat je minder last hebt van ontwenningsverschijnselen.
Stoppen met alcohol, effecten per dag
Nu weet je waar je rekening mee moet houden die eerste dagen qua ontwenningsverschijnselen.
Maar wat gebeurt er precies in je lichaam als je een aantal uur, een paar dagen en 1, 2, 3, 4 weken of langer geen alcohol drinkt?
Aan de hand van een tijdlijn vertellen we je wat de effecten van stoppen met alcohol zijn.
Nadat je je laatste drankje hebt gedronken en je besluit om het hier bij te laten, gaat je lichaam (je lever) druk aan de slag met het afbreken van de alcohol in je lichaam. In die eerste uren kan je hier last van krijgen.
Daarnaast gebeurt er in die eerste uren een heleboel in je hersenen. Hieronder leggen we uit welk effect alcohol op verschillende neurotransmitters heeft. Neurotransmitters zijn stoffen die signalen doorgeven in de hersenen. Een soort boodschappers.
Alcohol is van invloed op de GABA-receptoren. GABA is een rustgevende neurotransmitter. GABA-receptoren remmen de activiteit in de hersenen. Hierdoor word je langzamer en duffer. Hoe meer je drinkt, hoe langzamer en duffer je wordt. Omdat je lichaam die dufheid wil tegengaan, probeert een andere actieve neurotransmitter -glutamaat- je wakker te houden. Je begrijpt: je hersenen zijn in de war.
Na die eerste, hoogstwaarschijnlijk wat vervelende dagen, kunnen we je vertellen dat alle systemen in het lichaam op hun gebruikelijke werkniveau zitten. Wat je hiervan merkt, is dat je misschien meer energie en een betere concentratie hebt. Hierdoor ga je beter slapen.
Wat betreft die slaap: het kan dat je hele levendige dromen hebt tijdens de REM-slaap. Dat komt omdat alcohol de REM-slaap onderdrukt. Dit effect zorgt ervoor dat je de volgende dag, na een avondje alcohol drinken, moe wakker wordt. Nu je niet (meer) drinkt, hebben je dromen vrij spel.
Daarnaast komt je maag tot rust. Je hebt minder last van oprispingen en andere maagklachten.
De eerste week was wat hobbelig. In de tweede week heeft een groot deel van de mensen die niet meer drinkt, meer energie. Je gedachten zijn helderder, je ochtenden verlopen soepeler en je bent vrolijker. De sporters onder ons merken een verbetering in hun sportprestaties. Alcohol werkt namelijk als een spierverslapper. Nu je niet meer drinkt, kunnen de spieren zich optimaal ontwikkelen. Als kers op de taart verbetert je spijsvertering en verlies je misschien wat gewicht.
Sommige mensen hebben extra dorst in deze week. Drink wat meer water, want je lichaam heeft het nodig. Extra bijkomstigheid: je huid knapt ervan op. Ook neemt de gezonde trek toe. Eet regelmatig en zorg ervoor dat je voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgt.
Deze week staat in het teken van een stabiele bloeddruk en een optimaal geheugen. Vooral je kortetermijngeheugen verkeert in topconditie. Dit uit zich in het langer onthouden van informatie, minder vergeetachtig zijn en je beter kunnen focussen.
Het is tijd voor het echte werk. We hebben het hier over grote voordelen. Als je last hebt van een hoge bloeddruk, is de kans groot dat deze begint te dalen. Hetzelfde geldt voor je cholesterolwaarde. Hierdoor neemt de kans op diabetes type 2 af. En die huid? Die gaat steeds meer stralen.
Feest van binnen
Die stralende huid is een mooie bijkomstigheid, maar de echte winst pak je ‘binnen’. De effecten van stoppen met alcohol zijn groots als het gaat om je organen, zoals de lever en de hersenen.
- Je lever hoeft niet langer alcohol af te breken en kan zich weer volledig richten op zijn normale taak: het omzetten van afvalstoffen in onschadelijke stoffen.
- Het vetgehalte in je lever is met 15% afgenomen.
- Ondertussen herstellen je hersenen; zowel de witte als grijze stof neemt toe.
- Je spijsvertering verbetert.
- En je immuunsysteem functioneert weer zoals het hoort
Langer niet drinken
Ga jij voor het langetermijneffect en drink je voor een langere periode niet? Het wordt alleen maar beter. Na 6 weken is de leververvetting compleet verdwenen en ben je misschien wat kilo’s kwijt.
Iets om naar uit te kijken
Twee maanden later zitten je cognitieve functies weer op het oude niveau. Onthouden, plannen, beredeneren en beslissen gaat weer als vanouds. Ook je mentale gezondheid verbetert bij een alcoholstop. Angstige of sombere gevoelens voel je niet meer of minder.
Yes! Na een alcoholstop van drie maanden of meer neemt het risico op het ontwikkelen van bepaalde vormen van kanker af, waaronder de twee meest voorkomende: borst- en darmkanker.
Bovenstaande geschreven tekst is gebaseerd op de input van Petra Ooms, verslavingsarts en werkzaam bij Jellinek.
Fysieke en mentale voordelen van stoppen met alcohol
Zojuist las je al een heleboel over de vele voordelen die stoppen met alcohol of een alcoholpauze met zich meebrengt.
- Je slaapt beter
Een effect wat veel mensen ervaren, is dat er beter geslapen wordt ’s nachts. Alcohol verstoort je slaapcyclus, waardoor je minder uitgerust wakker wordt. Het drinken van alcohol voor het slapen, zorgt ervoor dat de diepe slaap toeneemt en de hoeveelheid droomslaap vermindert. Ook schopt alcohol de volgorde van je slaapcyclus in de war. Het haalt de REM-slaap (diepe slaap) naar voren. Het gevolg is dat de hersenen alle informatie en indrukken van die dag eerder, en dus sneller moeten verwerken. Dat is een van de redenen waardoor je na een nachtje doorhalen, minder uitgerust wakker wordt. - Je voelt je fitter
Logisch dat je je fitter voelt als je geen alcohol drinkt. Je slaapt beter. Hierdoor word je uitgerust wakker en voel je je gedurende de dag fitter. Je hebt meer energie en kunt dus meer aan. - Je bankrekening groeit
Omdat er geen tientallen euro’s per week meer worden uitgegeven aan (speciaal) bier en wijn, houd je aan het einde van de maand meer over. Een kleine rekensom vertelt ons dat als je iedere dag een fles wijn (samen) leegdrinkt van €6,-. Dan komt dit neer op €42,- per week. Wat oploopt tot €168,- per maand. Een bedrag waar je leuke dingen van kunt doen. - Je valt misschien zelfs (een beetje) af
Het is niet iedereen gegeven en ook niet nodig voor iedereen, maar een van de effecten van stoppen met alcohol is het verliezen van gewicht. Alcohol bevat veel lege calorieën. Calorieën die je niet nodig hebt. Daarnaast geeft het lichaam voorrang aan het afbreken van de alcohol, waardoor de vetbranding op een laag pitje komt te staan. Als het lichaam niet meer toekomt aan vetverbranding, dan worden de calorieën die uit het eten komen opgeslagen als vet.
Lange termijn effecten van stoppen met alcohol
Al snel nadat je (tijdelijk) gestopt bent met het drinken van alcohol, zijn de effecten merkbaar. Al in de eerste week ervaren veel stoppers dat hun energie en concentratie toenemen. Ook op de lange(re) termijn is er sprake van ‘stoppen met alcohol effecten’.
Al snel nadat je (tijdelijk) gestopt bent met het drinken van alcohol, zijn de effecten merkbaar. Al in de eerste week ervaren veel stoppers dat hun energie en concentratie toenemen. Ook op de lange(re) termijn is er sprake van ‘stoppen met alcohol effecten’.
Fysieke voordelen langere termijn
- Gezondere lever
Geen alcohol betekent minder belasting voor de lever. Dat betekent een gezondere leverfunctie en minder kans op leverziekten. - Beter immuunsysteem
Alcohol kan het immuunsysteem verzwakken. Drink je geen alcohol, dan ben je beter bestand tegen virussen en infecties. - Gezonder gewicht
Alcohol bevat veel (lege) calorieën, dus zonder alcohol kan het makkelijker zijn om een gezond gewicht te behouden of om af te vallen. - Beter slapen
Alcohol kan de slaap verstoren. Tijdens een (tijdelijke) alcoholstop slaap je vaak een diepere en meer herstellende slaap. - Lagere bloeddruk
De alcohol laten staan, is goed voor je bloeddruk. Een gezonde bloeddruk betekent minder risico op hart- en vaatziekten.
Mentale voordelen langere termijn
- Scherper
Geen alcohol drinken zorgt voor meer helderheid en focus. Iets wat goed van pas komt bij het nemen van beslissingen. - Emotioneel stabieler
Veel mensen ervaren minder angst en depressieve klachten als ze geen alcohol drinken. - Soepelere sociale contacten
Meer authentieke en oprechte sociale interacties, met de mensen om je heen. Je verdooft niets, dus alles wat je doet en zegt gebeurt bewuster. - Meer zelfvertrouwen
Het niet drinken van alcohol versterkt je gevoel van zelfbeheersing en zelfvertrouwen. - Betere relaties
Een leven zonder alcohol kan bijdragen aan gezondere relaties met anderen, zowel persoonlijk als professioneel.
Zou jij wel een alcoholpauze willen of wil je minder alcohol drinken? Kijk eens in ons overzicht of er een app of hulpmiddel is dat jou daarbij kan helpen.
Test met persoonlijk advies en tips voor jongeren (16-24 jaar) die regelmatig drinken