Alcohol en je mentale gezondheid na je pensionering

Hoe blijf je goed in je vel zitten zonder (meer) te gaan drinken?

Na je pensionering verandert er veel. Je hebt meer vrije tijd, minder verplichtingen, en soms valt een groot deel van je sociale leven weg. Voor sommigen voelt dat als vrijheid, voor anderen juist als leegte. Het kan zijn dat je je minder nodig voelt, je soms eenzaam bent of dat je je dag moeilijk ingevuld krijgt.

In zo’n periode grijpen sommige mensen sneller naar een glas alcohol. Niet per se uit gewoonte, maar omdat het even ontspant, afleiding geeft of helpt om gevoelens van somberheid of eenzaamheid te dempen. Maar juist na je 50ste kan alcohol een grotere invloed hebben op je lichaam én je geest.

Waarom drinken mensen meer na hun pensioen?

Iedereen heeft zijn eigen redenen. Dit zijn veelvoorkomende motieven:

• Verveling: Je mist de structuur van het werk en hebt veel tijd over.
  
  
• Eenzaamheid: Je mist collega’s, sociale contacten of een partner.
  
  
• Gewoonte: Iedere dag een borrel was misschien al normaal, en wordt nu makkelijker vaker.
  
  
• Ontspanning: Alcohol helpt even om te ontspannen of piekeren te stoppen.
  
  
• Verdriet of zorgen: Bijvoorbeeld na verlies van een partner, lichamelijke klachten, of zorgen over geld of gezondheid.

Herken je jezelf hierin? Dan ben je niet de enige. Maar het is goed om te weten dat alcohol op de lange termijn geen oplossing is. Het kan je mentale gezondheid juist onder druk zetten.

Wat doet alcohol met je mentale gezondheid?

• Het maakt sombere gevoelens erger: Je voelt je op de korte termijn misschien wat losser of vrolijker, maar daarna word je vaak juist somberder of vermoeider.
  
  
• Je slaapt slechter: Veel mensen denken dat ze beter slapen na een borrel, maar alcohol verstoort je diepe slaap. Je wordt vaker wakker en bent minder uitgerust.
  
  
• Je voelt je prikkelbaarder of neerslachtig: Alcohol kan stemmingen versterken — dus als je je al niet goed voelt, kan het erger worden.
  
  
• Het kan verslavend werken: Regelmatig drinken kan ongemerkt overgaan in dagelijks of overmatig drinken.

Wat kun je doen in plaats van drinken?

Er zijn gelukkig veel andere manieren om je beter te voelen. Hier een aantal tips en alternatieven:

1. Breng structuur aan in je dag
Sta op tijd op, maak een planning, en bouw vaste momenten in voor ontspanning, beweging en sociale contacten.

2. Blijf in beweging
Bewegen helpt tegen somberheid, stress en eenzaamheid. Wandelen, fietsen of tuinieren zijn eenvoudige manieren om actief te blijven.

3. Zoek contact met anderen
Bel een vriend(in), word lid van een vereniging, sluit je aan bij een buurtinitiatief of ga vrijwilligerswerk doen. Er zijn ook speciale groepen voor 50-plussers die graag andere mensen ontmoeten.

4. Doe iets nieuws of creatiefs
Schilderen, muziek maken, koken, schrijven of een cursus volgen kan afleiding geven en je een goed gevoel geven.

5. Zorg goed voor jezelf
Zorg voor regelmaat, eet gezond, slaap voldoende en vermijd te veel alcohol. Kleine veranderingen maken al een groot verschil.

6. Denk eens aan een alcoholpauze
Wil je kijken wat minder of geen alcohol met je doet? Doe mee met IkPas: een actie waarbij je een maand (of langer) geen alcohol drinkt. Veel mensen voelen zich daarna fitter, helderder in hun hoofd en slapen beter.

Tot slot

Je mag trots zijn op de nieuwe fase in je leven. Maar het is ook logisch als het soms lastig is. Heb je het gevoel dat je vastloopt? Praat erover met je huisarts. Of met iemand die je vertrouwt. Kijk hier voor meer informatie over hulp. 

En vergeet niet: het is nooit te laat om goed voor jezelf te zorgen. Ook (of juist) na je pensioen.

Wil je minder drinken of stoppen, maar lukt het niet? Kijk eens in ons overzicht of er een interventie is die je daarbij kan helpen.